Guinea ya Bufalansa
Guinea ya Bufalansa (Lufalansa: Guinée française) yali ttaka ly'amatwale ga Bufalansa mu Afrika y'obugwanjuba . Ensalo zaayo, wadde nga zakyuka okumala ekiseera, mu 1958 zaali ze zimu ng'eggwanga lya Guinea eryetongodde olwaleero.
French Guinea (Guinea ya Bufalansa) yatandikibwawo Bufalansa mu 1891, mu nsalo ze zimu n’ettwale lyayo eryasooka eryamanyibwa nga Rivières du Sud (1882–1891). Nga 1882 tannatuuka, ebitundu by’oku lubalama lwa ssemazinga mu French Guinea byali kitundu kya ttwale lya Bufalansa erya Senego .
Mu 1891, Rivières du Sud yateekebwa wansi wa gavana luteenanti ow’amatwale e Dakar, eyalina obuyinza ku bitundu bya Bufalansa eby’oku lubalama lwa ssemazinga ebuvanjuba okutuuka e Porto-Novo (kati Benin ). Mu 1894 Rivières du Sud, Côte d’Ivoire ne Dahomey zayawulwamu amatwale ‘ageetongodde’, nga Rivières du Sud yakyusibwa erinnya n’etuumibwa Ettundutundu lya French Guinea . Mu 1895, French Guinea yafuulibwa emu ku matwale nkumu agaali geesigamye (agateetengeredde) era Gavana waayo n’afuuka omu ku ba Gavana Luteenanti (Abamyuka ba Gavana) abawerako abaali wansi wa Gavana-General e Dakar. Mu 1904, omukago guno ogw’amatwale gwateekebwa mu butongole nga French West Africa (Afrika y'Obugwanjuba eya Bufalansa). Guinea ya Bufalansa, Senego, Dahomey, Côte d’Ivoire ne Upper Senegal ne Niger, buli emu yafugibwa omumyuka wa Gavana (Gavana Luteenanti), wansi wa Gavana General e Dakar.