Katalog

Catalog eva mu kigambo ky’Oluyonaani κατάλογος n’ekigambo ky’Olulattini catalogus. Lwe lukalala olutegekeddwa mu nsengeka ezimu. Ziyinza okutegekebwa ku nsonga ezitali zimu. Zisinga kukozesebwa mu bulamu bw’etterekero ly’ebitabo n’okufulumya ebitabo. Waliwo ne katalogu ezikozesebwa mu by’obusuubuzi.

Okukung’aanya kaadi (vouchers) oba olukalala olutegekeddwa mu nkola okusobola okusunsula emirimu mu tterekero mu nsengeka ezimu, okulaga ekifo we biri n’okukakasa nti omulimu ogweyagaza gusobola okusangibwa mu ngeri ennyangu guyitibwa katalogu. Enjawulo yaayo ku bibliography eri nti eraga tterekero oba ekibinja ky’ebitabo omulimu gwe gulimu.

Okutwalira awamu katalogu zaawulwamu ebika bisatu: katalogu za kkampuni ezikwata ku nnyiriri n’ezitegekeddwa:

Katalogu ya alfabeti

Ye katalogu omuli amannya g’abawandiisi, abavvuunuzi, abafulumya, n’abakuba ebifaananyi n’omutwe gw’ekitabo nga biwandiikiddwa mu nnyiriri. Mu katalogu ng’ezo, amannya g’omuntu n’emitwe gy’ebitabo bisobola okuwandiikibwa mu nnyiriri awamu oba okwawukana.

Katalogu entegeke

Ye katalogu y’emitwe gy’ebintu ebiri mu tterekero ly’ebitabo etegekeddwa okusinziira ku nkola emu. Enkola zino zigabanya amasomo mu matabi oba emitwe egimu.

Buli mulamwa gulina ennamba y’omulamwa eyeetongodde. Ennamba y’okugabanya gye tusanga mu katalogu y’amasomo ye kwolesebwa kw’omutwe gw’omulimu ogwo mu nnukuta oba ennamba. Enkola z’okugabanyamu ebitundu ezisinga okukozesebwa ze zino: Dewey, Bruxelles ne Library of Congress. Omugaso gwa katalogu y’amasomo kwe kuba nti eraga wamu ebitabo omunoonyereza by’anoonya ku nsonga emu. Ng’oggyeeko bino, waliwo ekika ekirala ekya katalogu ekiyitibwa dictionary catalog oba word catalogue. Katalogu eno etegekebwa nga bongerako emitwe gy’amasomo mu katalogu eya alfabeti. Mu ngeri endala, omuwandiisi, erinnya ly’ekitabo n’omutwe gw’omutwe biwandiikiddwa wamu mu nsengeka y’ennukuta y’emu. Mu katalogu eno, emitwe gy’amasomo giteekebwawo n’ebigambo ebikulu. Ekigambo ekiri mu mutwe gw’ekitabo ekiraga butereevu ensonga oba ekigambo ekiggumiza erinnya ly’ekitabo kiwandiikibwa mu nsengeka y’ennukuta ng’omutwe gw’omutwe.

Katalogu zino zongera okugabanyizibwamu ebitundu bibiri mu ngeri y’enkula: katalogu ya kaadi (voucher) ne katalogu ya voliyumu. Katalogu z’ennukuta, ezitegekeddwa n’enkuluze ezoogeddwako waggulu okutwalira awamu zibeera mu ngeri ya katalogu za kaadi mu materekero g’ebitabo. Mu ngeri endala, katalogu zino zakolebwa nga zirina kaadi eza sayizi ya sentimita 7.5x12.5. Katalogu esibiddwa eri mu ngeri y’akatabo akanene oba wadde ekitabo. Mu katalogu eno, omuko gumu oba okusingawo guterekeddwa buli muwandiisi; Nga ebikoola bino bwe bisengekeddwa mu nnyiriri, ebitabo eby’omuwandiisi omu nabyo biwandiikibwa mu nnyiriri wakati wabyo. Kyokka, ebika bya katalogu bino tebikyakozesebwa. Bino bikyusiddwa ne bifuulibwa katalogu z’etterekero ly’ebitabo ezikubiddwa.

Katalogu y’ebitabo ebikubiddwa mu British Museum 1881-1905, nga eno ye katalogu y’ebitabo ebikubiddwa mu British Museum mu Bungereza, ne Catalog Général des Livres Impriés de la Bibliothèque Nationale, nga eno ye katalogu y’ebitabo ebikubiddwa mu tterekero ly’ebitabo ery’eggwanga lyonna mu Bufalansa, zibeera katalogu z’etterekero ly’ebitabo ezikubiddwa. Omuzingo ogusooka ogwa katalogu eno eyokubiri gwafulumizibwa mu 1897 era emizingo 183 gyafulumizibwa okutuusa mu 1955. Mu ngeri eno, ebitabo eby’enjawulo bifulumiziddwa mu Butuluuki. Mu bano;

Katalogu y’Abatuluuki aba Hamseler mu Materekero g’ebitabo mu Istanbul (1962), .

Katalogu ya Divans eziwandiikiddwa mu Lutuluuki mu Materekero g’ebitabo mu Istanbul (1953-69, mu mizingo 4),

Ebiwandiiko by’ebyafaayo by’e Turkey okuva mu Istanbul Libraries Ebyafaayo-Geography Ebiwandiiko Catalogs series (ebitabo 11 ebifulumiziddwa),

Istanbul Municipal Library Katalogu y’ennukuta (emizingo 3), .

Topkapi Palace Museum Library Manuscripts Catalog (emizingo 7 mu Luwarabu, Oluperusi, Olutuluuki),

Türkiye Manuscripts Collective Catalog (okufulumya kugenda mu maaso) n’ebirala.

Nga oteekateeka katalogu, amateeka agamu galina okugobererwa. Amateeka gano galina engeri y’eggwanga n’ensi yonna. Ekigendererwa ekikulu wano kwe kulaba nga waliwo obumu mu kuwandiika erinnya ly’omuwandiisi, omutwe gw’ekitabo n’engeri z’ekitabo ku slip. Ekozesebwa okumala emyaka mingi mu Butuluuki; Oluvannyuma lw'ebitabo bino ebibiri, Alphabetical Catalog Rules eyafulumizibwa mu 1941, "Determination of Bibliographic Imprints for Turkish Libraries" ne "Rules to be Applied in the Preparation of the Alphabetical Catalog" ezaafulumizibwa mu 1954, amateeka g'ensi yonna agakwata ku katalogu gaayisibwa okusinziira ku kussa mu nkola ya bonna okumanya n’enkola z’okugaziya ebweru w’eggwanga. Anglo American Cataloging Rules eyategekebwa ekibiina ekigatta amaterekero g’ebitabo mu Amerika yafuna ekitiibwa mu nsi yonna era ekyavaamu, Turkey nayo yakkiriza amateeka gano.

Katalogu za Kkampuni

Katalogu ezitegekeddwa mu kisaawe ky’ebyobusuubuzi. Katalogu y’ebyobusuubuzi esobozesa omusuubuzi okwanjula ebintu bye eri abaguzi mu ngeri esinga okusikiriza. Ebibiina by’amakolero eby’enjawulo, ebifo ebigaba n’okutunda biteekateeka katalogu mu ngeri ez’enjawulo okusobola okwanguyirwa okutumbula ebyamaguzi byabwe n’okuwa kasitoma amawulire. Nga ebyamaguzi, eby’okuzannyisa, katalogu z’ebikozesebwa mu by’amasannyalaze. Ebitabo mu ngeri y’enkalala eziraga ani nnannyini bikolwa ebyolesebwa mu myoleso n’okubeerawo nabyo bya katalogu. Mu katalogu z’amaduuka g’ebitabo, olukalala lw’ebitabo ebiweebwayo okutunda ekitongole ekifulumya ebitabo luweebwa. Ofset baskı Ebitabo ebikwata ku katalogu z’ebyobusuubuzi bifulumya katalogu z’ebyobusuubuzi ku katale.