Abavubuka Ababundabunda mu Afrika olw'enkulaakulana ey'omuggundu

 

Abavubuka ba Africa ababundabunda olw’enkulaakulana ey’omuggundu (YARID) kibiina kya bantu ba bulijjo ekyatandikibwawo ababundabunda mu Uganda nga kikola pulogulaamu eziwerako ezisomesa ennimi ezitali ntongole, okukozesa yintaneeti, n’okutendeka ababundabunda mu kibuga Kampala . Ekitongole kino kyatandikibwawo mu 2007 nga Robert Hakiza omubundabunda okuva e Congo abeera mu Uganda.

Ekitundu ky’okussa essira

YARID egenderera okutumbula ababundabunda, bamulekwa, n’abantu abalala ababundabunda nga egaba enteekateeka z’okusomesa enzijuvu, ebifo by’ebyobulamu ebituukirirwa, n’emikisa gy’okutendeka obukugu. Okuyita mu nkola yaabwe, bawa abantu ssekinnoomu abafunye ebizibu eby’amaanyi ebikozesebwa n’okumanya ebyetaagisa okusobola okukulaakulana era okukkakkana nga bafuuse abantu ab’omuwendo, abakola obulungi mu bantu.

Okutuuka ku bitundu

YARID erina ofiisi ssatu ez’omu bitundu bwe'wala mu Kampala, Kyaka II, ne Palabek ababundabunda. Mu mwaka gwa 2022, kibiina kino kyaweereza butereevu ababundabunda abasoba mu 8,000 mu ofiisi zino essatu ez’omu bitundu bwe'waya, nga kikola ku kufuna obuyigirize, eby'obulamu obuwangaazi, n’okukuuma ababundabunda, era nga buli kiseera kiwagira eddembe n’emikisa gy’ababundabunda.

YARID kibiina kya bwannakyewa ekyawandiisibwa nga kiweereza ababundabunda mu Uganda. Omulimu gw’ekibiina kino gusigala nga gwesigamye ku nkola ezikulemberwa abantu b’omukitundu okuzimba bannaabwe ababundabunda ku kkubo erigumira embeera.

Ebirabo

Nga 23 Omweezi gw'okubiri 2016, okulangirira omuwanguzi w’ekirabo ky’ensi yonna ekya Ockenden International Prize kwaliwo ku mukolo ogwategekebwa buli mwaka mu Lady Margaret Hall,Yunivasite y’e Oxford . Ockenden International yatandikawo ekirabo kino mu 2012 n’ekigendererwa eky’okusiima n’okuwagira pulojekiti ezitumbula okweyimirizaawo kw’ababundabunda n’abantu ssekinnoomu ababundabunda. Mu mwaka ogwo, omugatte gw’ebiwandiiko 42 okuva mu mawanga 25 byalowoozebwako abalamuzi abakugu, ne beetegereza n’obwegendereza pulojekiti essatu ez’oku ntikko. Mu nkomerero, ekirabo kino eky’ekitiibwa, ekibalirirwamu doola 100,000, kyaweereddwa ‘Women’s Empowerment Project’ eyakoleddwa abavubuka ababundabunda mu Afrika (YARID) okuva mu Kampala, Uganda .

YARID, ekibiina ekikulemberwa ababundabunda, kyakola ebyafaayo bwe kyafuuka ekirabo kino eky’ekitiibwa eky’ensi yonna ekisoose. Omutandisi waakyo, Robert Hakiza, mu kusooka yali mubundabunda mu Congo eyanoonya obubudamu mu Uganda emyaka nga musanvu egiyise, yali akoze kinene nnyo mu nkulaakulana y’ekibiina kino n’okutuuka ku buwanguzi nga dayirekita waakyo.